Peer consultancy is een krachtige en effectieve methodiek voor persoonlijke leiderschapsontwikkeling.
In kleine groepen reflecteer je met andere leidinggevenden in de school op jouw eigen handelen en op dat van je collega’s. De Beroepsstandaard VO gebruiken we als leidraad. Je geeft en ontvangt gestructureerde feedback, die je echt verder helpt. Bijvoorbeeld bij problemen waarin je vastloopt, bij uitdagingen en op gebieden waarop je jezelf wilt ontwikkelen.
Peer consultancy gebeurt vrijwillig en werkt het beste in een veilige setting. Omdat collega-leidinggevenden jou adviseren en zij jou, zetten jullie je allemaal in voor de opbrengst voor anderen; je weet immers dat anderen dat óók zullen doen.
Elk onderwerp van schoolontwikkeling zoals dat in peer consultancy aan de orde komt, heeft dimensies van leidinggeven. Bij peer consultancy verplaatsen we daarom de focus bewust van schoolontwikkeling naar leiderschapsontwikkeling. Je spiegelt je aan de Beroepsstandaard VO, zowel bij de bespreking van jouw eigen praktijksituatie als bij die van collega-leidinggevenden.
Peer consultancy maakt je rijker, als ontvanger van feedback maar ook door collega’s feedback te geven. Voor even sta je in elkaars schoenen, scherp je je eigen inzichten en leidinggevende vaardigheden aan die van andere deelnemers en kom je samen tot een gericht advies. De praktijk leert dat uitwisseling van ervaringen in leidinggeven heel leerzaam is.
Peer consultancy is op een prettige manier confronterend. Je krijgt feedback van collega-leidinggevenden, maar al adviserend adviseer je ook jezelf. Het mes snijdt dus aan twee kanten. Peer consultancy lijkt op intervisie, maar is dieper en breder. Dieper, omdat je al in je zelfevaluatie reflecteert op je eigen handelen en op het wel- of niet slagen ervan. Breder, omdat je de Beroepsstandaard VO gebruikt als spiegel voor je ontwikkeling: welke competenties heb ik vooral aangesproken? En welke competenties kan ik verder ontwikkelen?
Peer consultancy is bedoeld voor kleine groepen (van ongeveer vijf) leidinggevenden: team-, afdelings-, locatie- en schoolleiders. Dit kunnen nieuw samen te stellen groepen zijn, maar ook bestaande netwerken, intervisiegroepen, contactgroepen binnen eenzelfde school, een scholengroep of bestuur.
Peer consultancy bestaat uit zes stappen:
Stap 1: Er worden groepen gevormd van 4-6 deelnemers. Elke groep wordt begeleid door een adviseur van B&T. Elke groep komt even zo veel keer bij elkaar als er deelnemers zijn. In elke bijeenkomst staat de professionele ontwikkeling van één deelnemer centraal (‘de aangever’). Elke deelnemer kan dus een onderwerp inbrengen. Dat kan een onderwerp zijn waarop je in je eigen school vastloopt of vreest vast te lopen of een onderwerp waarop je je als leidinggevende verder wil ontwikkelen.
Stap 2: Degene die ‘aan de beurt is’ (de aangever) schrijft aan de hand van een format een beknopte zelfevaluatie. Daarin beschrijf je je eigen (beleidsmatige) handelen. Deze zelfevaluatie bied je aan aan de collega’s in de groep.
Stap 3: De collega’s bespreken de zelfevaluatie en stellen er in een interview met de aanbrenger vragen over.
Stap 5: Na afloop van dit interview stellen de collega’s samen een advies op aan de aangever. Dit advies geven zij meteen. Het advies (en alleen dát) wordt ook vastgelegd, bijvoorbeeld in een beknopte notitie, een lijstje met tips of een symbolisch voorwerp.
Stap 6: De aangever reflecteert op het advies en geeft binnen een afgesproken periode een reactie aan de collega’s. Daarmee sluiten we de peer consultancy af. We kunnen afspreken dat iedere aangever ook na bijvoorbeeld zes maanden aan de collega’s verslag doet van zijn of haar ervaringen.
Wil je meedoen met een peer consultancy-traject, als individu of met een groep? Neem dan contact op met Caroline Offerhaus. In dit artikel komen een aantal deelnemers aan een peer consultancy-traject aan het woord.
B&T heeft ruime ervaring opgedaan met peer consultancy in een pilot van de VO-academie. De resultaten van deze pilot waren heel positief en de deelnemers waren heel tevreden. De pilot bewees de toegevoegde waarde van deze methode en biedt alle reden om die te blijven inzetten voor persoonlijke en professionele ontwikkeling.
Het was zeer verhelderend om bij het bespreken van een casus/zelfreflectie gestructureerd de verschillende aspecten van professioneel leiderschap uit de beroepsstandaard onder de loep te nemen.
Even stilstaan bij wat je competenties ook al weer zijn, helpt om die weer meer in te zetten.