Hoe een interim-manager voor continuïteit kan zorgen

‘Ik probeer mensen bewust te maken van hun eigen kunnen’

Hij deinst er niet voor terug om bij aanvang van zijn opdracht ‘een steen in de vijver te gooien’. Maar interim-manager Rex Couzijn probeert vooral de zittende schoolleiding te versterken. Door te focussen en een duidelijke richting te kiezen. Maar bovenal door mensen bewust te maken van hun eigen kwaliteiten. “Empoweren is zo’n modewoord. Ik noem het mensen in positie brengen."

Couzijn, ooit begonnen als docent levensbeschouwing, werkt nu zo’n acht jaar als interim-directeur en -bestuurder. De 70 inmiddels gepasseerd, heeft hij nog steeds veel plezier in zijn werk. “Ik ben lang rector geweest van het Dorenweerd College. Daar had ik altijd een vooroordeel over interim-managers. Ik vond dat je echt commitment moet tonen voor een school en een team, en niet ineens weer kunt vertrekken. Als interimmer ben je immers slechts een voorbijganger. Maar ik heb zelf ervaren hoe goed dat kan werken en juist voor continuïteit kan zorgen.”

Vertrouwen

Couzijn werkt in zijn opdrachten vaak volgens een vaste aanpak. Openheid en voorspelbaarheid zijn daarin belangrijke ingrediënten. “Door open te zijn, creëer ik veiligheid in het team. Ik lees bijvoorbeeld mijn opdracht voor en ben heel open over wat ik kom doen. Hiermee probeer ik vertrouwen te wekken en een sfeer te scheppen waarin we op een goede manier kunnen samenwerken.”

“Vanuit dat vertrouwen benoem ik de verantwoordelijkheid van de directie om zaken aan te pakken. Verandering en ontwikkeling beginnen bij de top, dus de directie moet het eens worden over de richting en de actiepunten. Meestal lukt het wel om dit binnen drie weken voor elkaar te krijgen. De docenten merken dan al snel dat de directie op één lijn zit, verantwoordelijkheid neemt en voorbeeldgedrag laat zien. Zo krijgen zij ook weer vertrouwen.”

Samenwerking versterken

Couzijn is momenteel bijna anderhalf jaar actief bij het Udens College, als interim-sectordirecteur havo/vwo. Daar werkt hij aan een betere samenhang tussen de domeinen en vaksecties. Hiertoe zijn drie speerpunten benoemd. “Zo hebben we allereerst het leerlingvolgsysteem op orde gebracht. Verder hebben we de leerlingen geactiveerd om gerichter met hun eigen leerdoelen aan de slag te gaan. Ten derde hebben we de secties geprofessionaliseerd en de samenwerking met de domeinen versterkt. Dit alles werpt zijn vruchten af. Er wordt meer samengewerkt en dat leidt tot betere resultaten.”

Kracht

Een terugkerend thema in zijn opdrachten is vertrouwen in de schoolleiding. Of beter gezegd: een gebrek daaraan. “Dat begint vaak bij onduidelijkheid over of het ontbreken van leiderschap. Maar ook slechte communicatie kan een rol spelen. Of een gebrek aan focus in het beleid. En soms spelen er meerdere dingen tegelijk. Wat er ook aan de hand is: ik moet ervoor zorgen dat het vertrouwen wordt hersteld, ook al ben ik ‘slechts’ een passant. Dat doe ik altijd in nauwe samenwerking met het zittende team, zodat het vertrouwen blijft, ook als ik weer weg ben. Het gaat er vaak om mensen weer in hun kracht te zetten, ze bewust te maken van hun eigen kunnen. Dat geeft een heel positieve dynamiek. Ik voel me dankbaar dat ik dit kan doen.”

Jezelf misbaar maken

Rex Couzijn gebruikt het woord ‘passant’. Dat komt ook voor in de ondertitel van het boekje Interim-management in het onderwijs. De meerwaarde van een betrokken passant. Hierin wordt de aanpak beschreven die B&T interim-management hanteert. Een aanpak die zich ruimschoots heeft bewezen in de praktijk. Een belangrijk onderdeel ervan is ‘jezelf misbaar maken’. De interimmer weet immers vanaf het begin dat een opvolger zijn werk zal voortzetten en het is belangrijk dat het team dat ook beseft. Zo voorkomt hij dat hij onderdeel wordt van het systeem en de situatie niet meer helder kan overzien.

Mede-eigenaar

Volgens de filosofie van B&T begint een interim-manager al bij binnenkomst met het proces van zichzelf misbaar maken. Dit doet hij door zittende medewerkers te betrekken bij zijn opdracht en hen hier mede-eigenaar van te maken. Bovendien geeft hij ze een grote rol in de uitvoering, zodat iedereen in de organisatie het nieuwe gedrag kan voortzetten onder zijn opvolger.

Opvolging

Interim-managers van B&T werken dus bewust toe naar hun eigen afscheid. Voor zover dat mogelijk is borgen ze de verbeteringen en daarna dragen ze hun taken over. Het is belangrijk dat dit zorgvuldig gebeurt. De interimmer evalueert zijn opdracht en bepaalt in hoeverre de doelstellingen zijn behaald. Ook geeft hij adviezen over het vervolg, bij voorkeur in een gesprek met zijn opvolger en zijn opdrachtgever. Het vertrek van de interim-manager en de introductie van zijn opvolger moeten duidelijk worden gemarkeerd. Zodat iedereen, ook de ouders, beseft dat de taak van de interimmer eindigt en die van zijn opvolger begint.

Veel kwaliteit

De opvolging van Rex Couzijn bij het Udens College is al geregeld. “In het begin kijk ik altijd of er mogelijkheden zijn voor doorgroei en opvolging in het team. Ik zag al snel dat er bij het Udens veel kwaliteit aanwezig is. Dat heb ik bij het bestuur aangegeven en we waren het snel eens. Het leuke aan deze opdracht is dat er intern van alles mogelijk is. Er is veel vertrouwen en dat heeft geleid tot een mooie benoeming van mijn opvolger.”

Die opvolger begint in juli. Daarmee komt er voor Rex Couzijn een eind aan zijn lange loopbaan in het onderwijs. “Dit is echt mijn laatste klus. Dat heb ik mijn vrouw moeten beloven”, zegt hij lachend.

Contact

Bent u op zoek naar een tijdelijk waarnemer voor een bestuurs-, directie- of managementfunctie? Neem dan gerust contact met ons op. Heeft u interesse in het boekje Interim-management in het onderwijs. De meerwaarde van een betrokken passant? Vraag hier een gratis exemplaar aan.