Zicht en grip op onderwijskwaliteit op bestuursniveau
Met de herziening van het inspectiekader in 2021 hebben schoolbesturen een grotere rol gekregen op het vlak van kwaliteitszorg. Dit heeft eerst gezorgd voor meer aandacht voor bestuurlijke kwaliteitszorg en vervolgens voor een grotere behoefte aan (externe) reflectie hierop. Wil je weten of jouw bestuur zijn verantwoordelijkheid ten aanzien van kwaliteitszorg op een goede manier invult? Ben je benieuwd naar de stand van zaken omtrent het kwaliteitsgebied Besturing, kwaliteitszorg en ambitie? In een bestuurlijke audit brengen wij de situatie – samen met jou – helder in beeld.
B&T heeft jarenlange ervaring met het opzetten en uitvoeren van audits om de onderwijskwaliteit op scholen in kaart te brengen en te versterken. De bestuurlijke audit is specifiek gericht op schoolbesturen, die steeds nadrukkelijker worden aangesproken op hun verantwoordelijkheid voor onderwijskwaliteit.
Standaarden
De bestuurlijke audit vindt plaats aan de hand van de drie standaarden van het kwaliteitsgebied Besturing, kwaliteitszorg en ambitie (BKA) uit het onderzoekskader van de onderwijsinspectie:
- Visie, ambities en doelen. Op welke manier richt het bestuur, aan de hand van een visie op onderwijs die is uitgewerkt in ambities en doelen, de besturing en randvoorwaarden in? Wat staat er in de meerjarenbegroting over de koppeling van doelen aan de bijbehorende inzet van financiële middelen?
- Uitvoering en kwaliteitscultuur. Hoe stuurt het bestuur op het realiseren van de visie, ambities en doelen? En: stuurt het bestuur op effectief financieel beheer, zodat de continuïteit van het onderwijs gewaarborgd is?
- Evaluatie, verantwoording en dialoog. Hoe evalueert en analyseert het bestuur? Hoe legt het verantwoording af? Hoe reflecteert het bestuur op haar eigen handelen en gaat het daarover in gesprek met belanghebbenden?
Drie stappen
Het startpunt van de bestuurlijke audit is een zelfevaluatie door het bestuur. Hiervoor hebben wij een speciaal instrument ontwikkeld, waarmee we in kaart brengen wat goed gaat, wat beter kan, en of er ontwikkelvragen zijn. De tweede stap is een documentenanalyse. Hierbij nemen we bijvoorbeeld het strategisch beleidsplan, het bovenschools personeelsbeleid, het kwaliteitszorgbeleid, meerjarenplannen en (financiële) jaarverslagen onder de loep. De derde en laatste stap bestaat uit een interviewronde met sleutelfiguren uit de organisatie. Dat zijn naast de bestuurder in ieder geval een aantal schooldirecteuren, een delegatie van de raad van toezicht, enkele GMR-leden, de beleidsmedewerker kwaliteitszorg en de controller.
Risico’s en kwetsbaarheden
De opbrengsten van de bestuurlijke audit leggen we vast in een rapportage, die we presenteren aan het bestuur en de raad van toezicht. In deze rapportage zijn onder meer de risico’s en kwetsbaarheden op het kwaliteitsgebied BKA opgenomen. Dat kan om quick wins gaan, zoals een missende paragraaf in het jaarverslag of een ontbrekend document. Maar er kunnen ook wezenlijker zaken aan het licht komen, bijvoorbeeld dat het strategisch beleidsplan niet sturend genoeg is voor de onderwijskwaliteit. Dat betekent dat de doelen en ambities niet concreet genoeg zijn geformuleerd. Verder kan blijken dat een interventie nodig is in de inrichting en uitvoering van de governance. Een uitkomst kan ook zijn dat je als bestuurder wel genoeg zicht hebt op de onderwijskwaliteit, maar onvoldoende grip. Dit zien we bij bestuurders die worstelen met de vraag: welke interventies kan ik inzetten om bij te sturen als er op een school iets misgaat?
Maatwerk
Een bestuurlijke audit is een vrij beknopt traject, dat maximaal 3 à 4 dagen in beslag neemt. De basis bestaat uit de beschreven drie stappen, maar de uitvoering is altijd maatwerk. Zo stemmen we vooraf met de opdrachtgever af welke gremia we spreken, in groepen of individueel, en welke vorm de rapportage precies krijgt. Maar ook welke accenten we in de audit leggen, op basis van de ontwikkelvraag, en aan wie de terugkoppeling plaatsvindt.
Wij voeren bestuurlijke audits uit in alle onderwijssectoren en voor zowel éénpitters als grote besturen. De uitkomst van een audit kan op zich staan, maar het kan ook een beginpunt zijn om je bestuurlijke kwaliteitszorg te verbeteren. Dan draait het erom het cyclisch handelen, in de PDCA-cyclus, binnen het bestuur (beter) werkend te krijgen. En om aan de slag te gaan met je kwaliteitscultuur om duidelijker te krijgen hoe de rol van de bestuurder zich verhoudt tot die van de toezichthouder, de stafmedewerker kwaliteitszorg en de GMR.
Geïnteresseerd?
Wil je meer weten over de bestuurlijke audit? Neem dan gerust contact met ons op. Ben je benieuwd naar onze verdere dienstverlening op het terrein van bestuurlijke kwaliteitszorg of audits, reviews en visitaties? Klik dan op een van onderstaande buttons.
