Anne Floor Vigeveno over de nieuwe werkelijkheid

De ervaringen van een interim-manager tijdens de coronacrisis

Anne Floor Vigeveno is (via B&T) interim-manager op de Minister Calsschool in Naarden.

De nieuwe werkelijkheid

“De coronacrisis begon bij ons net wat later dan in Brabant, het werd halverwege maart actueel. Eigenlijk reageerde het team wel gelaten maar ook veerkrachtig. Onderwijsmensen zijn heel praktisch en denken meteen na over hoe dit geregeld moest worden. Een aantal leerkrachten was vooral opgelucht, dat er een besluit genomen was. Er was een grote maatschappelijke druk, de overheid vond het eerst niet nodig om scholen te sluiten. De opluchting kwam toen het besluit gevallen was, maar we waren er uiteraard niet blij mee. Maar tegelijkertijd zagen we het ook als een kans. Door de duidelijkheid konden we ons aanpassen aan de nieuwe werkelijkheid.”

Eerste dag

“Op de eerste dag dat onze school gesloten was, is het hele team naar school gekomen. Vanuit het MT hebben we met het hele team gesproken (in groepjes) en wilden we vooral de moraal hoog houden en het vertrouwen uitspreken. We hebben aangegeven dat we er zouden zijn voor hen. We hebben van tevoren al een kader geschetst hoe we wilden werken tijdens de crisis en dit kader ook van tevoren met de intern begeleiders besproken. Qua organisatie en kwaliteitszorg hebben we al veel bedacht en gezorgd dat de gevolgen voor kwetsbare leerlingen in kaart waren gebracht, zodat de leerkrachten aan de slag konden.”

Digitaliseringsslag

“De ict-coördinatoren waren heel belangrijk tijdens de digitaliseringsslag die we moesten maken. Zij hebben de leraren die nog geen ervaring hadden met digitaal onderwijs apart uitleg gegeven om hen op weg te helpen en te begeleiden. Daarbij gingen ze gedifferentieerd te werk. We hebben gezorgd voor uniformiteit via de geschetste kaders en hoe je dat volgens de regels doet, maar daarbinnen was ruimte voor creativiteit. We hebben wel aangegeven dat we wilden dat parallelgroepen met elkaar afstemden. Een aantal leerkrachten was veel verder dan anderen. Het mooie was dat een oudere leerkracht die eerst erg moest wennen aan het idee van online lesgeven, zo enthousiast werd dat ze een apart YouTube kanaal creëerde voor haar leerlingen.”

Regie en autonomie

“Ik heb zoveel mogelijk geprobeerd om naast een zakelijk kader waar ik vertrouwen in had ook met veel empathie aandacht te geven aan de teamleden. Ook zorgde ik voor een goede moraal in het team door de leerkrachten te laten focussen op waar ze goed in zijn, namelijk het verzorgen van onderwijs en daarin eigen regie en autonomie pakken. Dat is het mooie van de crisis. Waar leerkrachten voor de crisis wel eens het imago hadden dat ze weinig veranderingsbereid zijn, ontstonden er nu fantastische dingen doordat ze de regie en autonomie kregen. Ik heb veel complimenten gegeven en we hebben een persoonlijk cadeau gegeven, een transparante duurzame Dopper voor onze Topper waarin het logo van de school gegraveerd staat.  Zo kunnen ze bij elke slok die ze nemen denken hoe trots het MT op hen is.”

Veerkracht

“We hebben als team saamhorigheid gecreëerd en veerkracht getoond. Het mooie is ook dat de teamleden van elkaar leren, we hebben kleine units die met elkaar digitaal afspreken, en de ene leerkracht helpt de ander. Iedere leerkracht pakt het anders aan, zo heeft de handvaardigheid leerkracht bijvoorbeeld met haar dochter mooie YouTube filmpjes gemaakt. De leerkrachten mochten binnen de gestelde kaders zelf bepalen op  welke wijze ze de digitale middelen in gingen zetten en daar zijn mooie dingen ontstaan.”

Toekomstbestendig onderwijs

“Ons speerpunt voor de lange termijn was toekomstbestendig onderwijs. Dit hebben we door de crisis nu versneld doorgezet, in een maand hebben we gedaan wat normaal enkele jaren kost. Tot de meivakantie waren de leerkrachten vrij in het bepalen welk online systeem ze wilden gebruiken om les te geven, maar na de meivakantie gaan we allemaal werken met Microsoft Teams. De ict-coördinatoren maken nu voor alle leerlingen e-mailadressen aan.”

Communicatie

“Vanuit de intern begeleiders en het MT maken we elke week ook een filmpje om alle teamleden te informeren. Ouders krijgen elke week een nieuwsbrief. We hebben veel enquêtes naar de ouders en leerkrachten verstuurd en op basis daarvan zijn we het onderwijs aan het verbeteren, dat communiceren we vervolgens weer terug naar de ouders. Vanuit de stakeholders werkten we altijd al nauw samen met de ouders, er is een toezichthoudend bestuur met wie ik voortdurend overleg heb. Door de crisis fungeer ik nog meer als spin in het web, ik ben het schakelpunt tussen kwaliteitszorg, ouders, leerlingen, leerkrachten en instanties.”

Onderwijskwaliteit

“We hebben een goed beeld over de onderwijskwaliteit. Meestal vullen niet veel ouders de enquêtes in, maar nu hadden we een hele hoge response; zo’n 90% van de ouders was heel tevreden hoe het digitale onderwijs binnen een dag op poten is gezet. Er waren ook een aantal kritische ouders die aangaven dat het fijner zou zijn als er gekozen was voor één digitaal systeem, maar we hebben het als school eerst bewust organisch aangepakt. Bij elke besluit dat moest worden uitgevoerd, zorgde ik dat ik steeds een stapje voorop liep, door goed te luisteren naar locatiedirecteuren, intern begeleiders en de teamleden zelf.
Tot 1 maart zou ik aanblijven als interim-directeur, maar omdat het wervingsproces voor het vinden van een nieuwe algemeen directeur nog niet was afgerond is dit verlengd tot de zomer. Achteraf kwam dat goed uit, aangezien het team een bekend en ingewerkt aanspreekpunt houdt en daarmee rust heeft.”

Na de meivakantie

“Nu de scholen straks weer open gaan, vinden de leerkrachten het heel spannend hoe dit in de praktijk moet gaan, maar we zijn daar goed op voorbereid. We hebben al hygiënespullen besteld en werken een kwaliteitskaart heropening scholen uit. Sommige leerkrachten hebben angst bijvoorbeeld omdat ze ook mantelzorger zijn, zij zijn banger om ziek te worden. Ik ga niemand dwingen om toch fysiek les te geven, want ik kan geen garanties geven. Vanuit goed werkgeverschap ga ik de dialoog aan en bespreek ik wat iemand nodig heeft. De meeste leerkrachten hebben heel veel zin om te starten. Duidelijkheid en structuur is wat de leerkrachten willen en ze hebben het volste vertrouwen dat het goed geregeld is. Er is een goede vibe in het team, dat bleek onlangs toen we een online vergadering hadden met alle 40 medewerkers.
Voor na de meivakantie hadden we een fijn ritme bedacht voor de leerlingen, maar na overleg met de gemeente, kinderdagverblijven en de PO raad zijn we dit aan het aanpassen. Voor dit weekend krijgen de ouders een mail van mij hoe het geregeld gaat worden. In de meivakantie werk ik door om te zorgen dat alles goed geregeld is, zodat we straks in alle rust de school weer kunnen openen.”

Werk/privé balans

“Graag kom ik tot rust in ons vakantiehuisje op het water, samen met mijn gezin. Daarnaast doe ik online yoga, samen met mijn zus die dat ook online doet. De crisis geeft mij aan de ene kant ook energie, het is mooi om alle bedachte maatregelen uit te voeren en te zien dat het werkt.”

Trots

“Het was ook fijn dat vanuit de resultaten van de enquêtes de ouders zeer positief waren over hoe we het thuisonderwijs tot nu toe hebben vormgegeven.  Het was een mooie uitdaging en tevens spannend om het thuisonderwijs goed van de grond te krijgen. De transitie die er nu aan komt is het meest ingewikkeld. Ik hoop dat met het (deels) openen van de scholen er een discussie ontstaat over het lineaire systeem dat we aan het volgen zijn. Mijn leerkrachten houd ik ook voor dat ze niet gaan denken hoeveel achterstand er is bij leerlingen, maar dat ze vooral aandacht hebben voor de sociale en emotionele aspecten, dat ze vanuit het gevoel van veiligheid en welbevinden aan de slag gaan met de leerlingen. Ik wil dat leerlingen zich prettig voelen in de groep, de eventuele achterstand t.o.v. het gemiddelde is nu minder relevant. In onderwijsland is het meten soms erg dominant, ik wil meer een balans, het pedagogisch klimaat is heel belangrijk, zeker nu. Ik ben erg benieuwd hoe het allemaal zal gaan verlopen.
Deze periode is ondanks dat het een heel verdrietige tijd is, ook hele mooie  en leerzame periode. Ik ben heel trots op de wijze waarop de hele onderwijsberoepsgroep omgaat met de crisis en dat de regie en autonomie veel meer daar zit waar die ook hoort!”