In één dag alle input voor het schoolplan

“Met z’n allen hebben we onze weg voor de komende jaren bepaald”

Een schoolplan dat het hele team energie geeft? Het kan echt, merken scholen die deelnemen aan het B&T-traject ‘Schoolplan in 1 dag’. Twee directeuren en een leerkracht kijken terug op een geslaagde dag met waardevolle opbrengsten.

Het hart gaat meestal niet sneller kloppen van het opstellen van een schoolplan. Veel schoolleiders zien het als een verplicht inspectienummer waarna het plan nauwelijks gelezen in een bureaula verdwijnt. Ook Oebele Harmsma, directeur van SO/VSO-school it Twalûk in Leeuwarden, heeft een ‘hekel’ aan het schrijven ervan. “In principe zijn het dooie documenten waar in verhouding veel tijd in gaat zitten”, vertelt hij. De titel ‘Schoolplan in 1 dag’ van het B&T-traject trok hem dan ook aan. Dat hierin het team mee wordt genomen, gaf de doorslag. “Waar eerder het gevoel overheerste dat het schoolplan iets van de directeur alleen was, wordt het nu iets van de school samen. Met z’n allen hebben we bepaald we hoe onze weg de komende jaren er gaat uitzien.”

Drijfveren

Het traject bestaat uit vier fases: de voorbereiding, een ochtend- en middagdeel en de afronding. Tijdens de voorbereiding heeft het gehele managementteam de context van de school in kaart gebracht met het Schoolplanspel, dat B&T ontwikkeld heeft. De vragen geven inzicht in welke ontwikkelingen in de omgeving voor de school van belang zijn.

De dag begint met een gesprek met de schoolleiding en B&T-adviseurs waarin de opbrengsten van de contextanalyse, de inspectie-eisen en de beoogde opbrengsten van de dag aan bod komen. Daarna gaan de schoolleiding en het team met de adviseurs actief aan de slag met behulp van het Schoolplanspel. Dan komt er antwoord op vragen als: Wat zijn de drijfveren, wat maakt de school uniek, wat willen we bereiken en hoe? Aan het eind van de middag is de stip op de horizon gezet en heeft de school nieuwe ambities en concrete speer- en actiepunten geformuleerd.

Wow-gevoel

“Het traject heeft een mooie opbouw, waarin je je visie vertaalt naar wat dit in de praktijk concreet betekent”, vertelt Edward den Heeten, directeur van de Petrusschool in Rijswijk. “De voorbereiding en het voorgesprek waren fijn, omdat je hierin het kader stelt voor de opdrachten gedurende de dag. Het spel is dan een leuk middel om te bedenken wat we willen borgen, welke nieuwe dingen we willen oppakken en hoe we dat gaan doen. Het werd een mooie, inspirerende dag waarna leerkrachten met een goed gevoel naar huis gingen.”

Het resultaat is een visie en ambities waar je op verder kunt bouwen, aldus Den Heeten. ‘Van welkom naar wow’ luidt de titel van die visie, waarmee volgens hem de kern is geraakt. “Iedereen is welkom op onze school en we streven naar het wow-gevoel; het moment wanneer je iets snapt of iets is gelukt. Het moment waar je het als leerkracht voor doet. Dat dit nu zo op papier staat en dat het team dit heeft bedacht, maakt me supertrots.” De nieuwe visie biedt ook een mooie kapstok voor een nieuwe slogan. “Daar gaan we nog naar op zoek.”

De Petrusschool heeft vier onderwerpen met ambities en speerpunten vastgesteld, zoals een grotere betrokkenheid van ouders en de buurt. Den Heeten: “We willen een school zijn waarin iedereen welkom is, maar hoe zorg je ervoor dat transparant wordt wat je doet en dat je verbinding krijgt? Er is al een mooie samenwerking met buurtbewoners die tijdens vakanties voor ons groene schoolplein zorgen. We willen ze nog meer betrekken door ze bijvoorbeeld te vragen voor een gastles over hun beroep.”

Concreet

“Helder hebben waar je als school voor staat en wat je de komende vier jaar wilt oppakken, is natuurlijk heel belangrijk”, vertelt Angelica Zwinkels, leerkracht van de Godfried Bomansschool in Rijswijk. “De kracht van dit traject is dat je hier als team over nadenkt, waardoor het iets van onszelf wordt. Het spel is een fijne, concrete manier om hier samen mee bezig te zijn. De opdrachten waren aansprekend, van scenario’s schrijven tot tekenen en elkaar vragen stellen. Het geeft energie om zo ideeën en gedachten met elkaar te kunnen uitwisselen.”

Door de heldere visie die de school die dag formuleerde, lukt het beter om keuzes te maken, meent Zwinkels. “We kunnen en willen niet achter elke ontwikkeling aan rennen. Nu kunnen we beter beoordelen wat wel of niet bij ons past. Dat betekent dat we bijvoorbeeld nu het thematisch werken anders willen vormgeven door er veel meer een eigen invulling aan te geven.”

Ambitieus

VSO/SO-directeur Harmsma: “‘Je leert wat je kan’ is ons motto. Dat is behoorlijk ambitieus want daarvoor zul je de leerling goed moeten kennen: weten wat zijn mogelijkheden zijn en welke talenten je kunt benutten. Tijdens de dag was het mooi om te zien dat er veel overlap zit tussen wat het MT en het team hiervoor als belangrijke items zien. Vervolgens maakte het spel duidelijk wat die in de praktijk betekenen. Zo willen we als school meer inzetten op ICT en daarvoor is professionalisering van het team nodig.”

Cadeautje

Naar wens kunnen een tekenaar en tekstschrijver aanwezig zijn die aan het eind van de dag de opbrengsten in een visietekst en tekening vertalen. “De tekst raakte me echt”, vertelt leerkracht Angelica Zwinkels. “De schrijver had de visie zo mooi verwoord en als een brief voor de leerling beschreven. Heel indrukwekkend, ik kon me er helemaal in vinden.”

“Het voelt als een cadeautje dat je het team aan het eind van de dag geeft”, vult Den Heeten aan. “Het is fijn om een mooie, krachtige visie te horen, waar leerkrachten zich in herkennen. En het is fantastisch dat dit zowel op auditieve als visuele manier gebeurt.”

“De tekenaar stapt er blanco in en weet precies de treffende woorden eruit te pikken”, vertelt Harmsma. In de striptekening staat bijvoorbeeld ergens ‘it moat gewoan!’ “Het team wil wel meedenken, maar het liefst over de dagelijkse praktijk. Sommige dingen moeten gewoon, zeggen ze, dus daarover moet je niet zeuren, maar die moet je gewoon doen. Het is mooi dat dat in de tekening terugkomt.”

Hij gebruikt de afbeelding in de communicatie naar bijvoorbeeld bestuur en ouders. “We hebben hier een muur van 3 bij 3 meter waar we hem ook op willen plaatsen als poster of schilderij. De tekening maakt in één oogopslag helder waar we staan en waar we naartoe willen. Bij elke stap die we willen zetten, helpt dat om de gekozen lijn vast te houden.”

Uitdaging

De opbrengsten van de schoolplandag komen ook in de onderlegger die de schoolleider schrijft op basis van het format van B&T. Daarmee voldoet het plan aan de wettelijke verplichtingen. “Het is nog best een klus, zeker als je voor het eerst een schoolplan schrijft”, vertelt Den Heeten. “De titel ‘Schoolplan in 1 dag’ klinkt dus wel heel mooi, maar daarna ligt er een behoorlijke uitdaging te wachten. Een volgende keer zou ik hier zeker weer voor kiezen, hoor, al zou ik dan nog een slagje dieper willen gaan.”

Harmsma is nu bezig met de uitwerking in de onderlegger. “Daar ben je wel even druk mee, ja. Maar het document is gelukkig wel veel compacter dan de schoolplannen die ik voorheen schreef, die wel 60 pagina’s besloegen. Het belangrijkste voordeel van dit traject is dat je in één dag alle input boven tafel krijgt. Een dag waarin we in een gezellige sfeer samen concrete afspraken hebben gemaakt die door iedereen gedragen worden. Ik kan dat iedereen aanraden.”

Meer weten?

Meer informatie over het Schoolplan in 1 dag vindt u hier. Een traject op maat is altijd mogelijk. Neem voor meer informatie gerust contact met ons op.