[Intermezzo] Met welke bril kijk jij?
Vertrouwen volgens de menselijke, resultaatgerichte en beheersende mens
We hebben het graag met elkaar over vertrouwen. Vrijwel dagelijks is het onderwerp van gesprek. Ik hoor vaak: “In onze strategie gaan we uit van vertrouwen”. Of: “Wij vertrouwen ons personeel opdat zij de goede dingen doen”. Gevolgd door bemoedigende blikken en bevestigende jaknikkers. Vertrouwen willen we immers allemaal wel. Maar wat krijg je dan eigenlijk? Dat lijkt afhankelijk van wie je het vraagt.
Als medewerkers vertrouwen krijgen, mogen ze dan eigen keuzes maken? Hoeft een leraar zich niet langer te verantwoorden aan zijn leidinggevende? Komt er een einde aan de papieren tijger?! Is de deur van het lokaal dan open, of juist dicht? En … of …
Onze vertrouwensdialoog
In de dialogen die we voeren krijgt vertrouwen steeds meer kleur. Beter gezegd: steeds meer verschillende kleuren. De perspectieven die worden gedeeld, lopen uiteen. Vertrouwen wordt beschouwd als transactie en tegelijkertijd als een principiële keuze. Ondertussen durven we wel te concluderen dat ieder zijn eigen invulling eraan geeft. De verschillende beelden maken het lastig om een eenduidige beschrijving te geven, laat staan een eenduidige aanpak. Dus wat betekent het woord vertrouwen dan?
Hoor wie het zegt
In de dialogen hebben we de mensen die wij spraken, een beetje mogen leren kennen. Meer dan geschreven woorden, geven deze gesprekken een beeld van de manier waarop deze persoon betekenis geeft aan vertrouwen. Soms staat de relatie centraal, andere keren het doel. De een ziet vertrouwen als beheersbaar, voor de ander is het constant in ontwikkeling.
We zouden geen adviseurs zijn als we het niet toch proberen te versimpelen. Overzicht te krijgen en rijtjes aan te brengen. Op basis van de beelden laten we daarom een aantal karikaturen ontstaan. Daarbij overdrijven we een beetje. Niet ter belediging, misschien een beetje ter amusement, maar vooral met de vraag: in wie herken jij je?
Maak kennis met …
De menselijke mens
De menselijke mens is hij die vertrouwen heeft in de mens. Hij gaat uit van het goede, en maakt vertrouwen onderdeel van zijn relaties. Hij laat vertrouwen ontstaan met aandacht en betrokkenheid, en gelooft in de goede intenties. Hij zegt: “Vertrouwen kan niet worden verdiend. Je kan winnen door in contact te komen en door continu te zoeken naar de beste balans in het contact.”
De resultaatgerichte mens
De resultaatgerichte mens is hij die vertrouwen inzet en begrenst ten behoeve van de doelen. Hij die een balans zoekt tussen kosten en baten, en om verantwoording vraagt op het resultaat. De resultaatgerichte mens zegt: “Ik vertrouw anderen wanneer zij in het verleden hebben laten zien dat zij effectief zijn.” Voor hem staat de toegevoegde waarde voorop.
De beheersende mens
De beheersende mens is hij die geïnformeerd vertrouwd. Hij die vasthoudt aan regels en procedures. Voorspelbaarheid staat immers voorop. Vraag je hem naar vertrouwen dan zegt hij: “Vertrouwen is een transactie waarbij je verantwoordelijkheid aflegt.” Laten zien dat het vertrouwen goed is besteed, daar gaat het bij de beheersende mens om.
Ontdekken van onbekende soorten
Het bovenstaande rijtje is nog lang niet compleet. Hebt u zich herkend in een van de karikaturen, of juist helemaal niet? Misschien bent u voor ons een nog onontdekte soort. We zouden u in dat geval graag ontmoeten om met respect en nieuwsgierigheid een keer mee te kijken door uw bril. Neemt u contact met ons op?