Nieuwe opleiding voor zij-instromers in het basisonderwijs
Thomas More Leiderschapsacademie en B&T starten samenwerking
B&T gaat samenwerken met de Thomas More Leiderschapsacademie voor het opleiden en begeleiden van zij-instromers in het basisonderwijs. Het gaat om nieuwe directeuren die niet uit het onderwijs komen. "We denken dat de kans op een succesvolle plaatsing van een zij-instromer heel groot is."
Goede basisschooldirecteuren zijn moeilijk te vinden. Helaas, want er bestaat een duidelijke samenhang tussen de kwaliteit van de schooldirecteur en de kwaliteit van het onderwijs op een school. Om ervoor te zorgen dat er meer vacatures succesvol kunnen worden vervuld, hebben B&T en de Thomas More Leiderschapsacademie nu de krachten gebundeld.
Tekorten nemen toe
B&T begeleidt al jaren de werving & selectie van directeuren in het basisonderwijs. Pauline Zwaal-Arora werkt als senior adviseur bij B&T en ziet dagelijks hoe acuut de behoefte is aan goede schoolleiders: “We zien in de praktijk dat het schoolleiderstekort toeneemt. Vacatures zijn steeds moeilijker te vervullen, ook voor B&T. Het wordt daarom nóg belangrijker om anders naar mensen te kijken. Om leiding te kunnen geven aan een school, is het niet noodzakelijk dat je ook als leerkracht voor de klas hebt gestaan. Dat is echter wel vaak de heersende opvatting binnen scholen. Er kunnen goede redenen zijn voor terughoudendheid en natuurlijk wil je tot een duurzame en verantwoorde match komen, voor zowel de organisatie als de kandidaat. Tegelijk merken we ook dat onbekend onbemind maakt.”
Ontmoeten en verstaan
Zwaal-Arora ziet bijvoorbeeld dat zij-instromers die wel worden uitgenodigd om met een benoemingsadviescommissie (bac) in gesprek te gaan, niet worden gekozen omdat de zij-instromer niet de goede woorden gebruikt. “Of omdat hij of zij de commissie te veel wil overtuigen van eerder behaalde professionele successen. Leden van de bac horen dan alleen iemand die de complexiteit van het onderwijs bagatelliseert. En daardoor worden goede mensen afgewezen. Wanneer wij zo’n benoemingsproces begeleiden, proberen we dan ook een situatie te creëren waarin betrokkenen elkaar echt kunnen ontmoeten en ook gaan verstaan.”
Gecertificeerde opleiding
De Thomas More Leiderschapsacademie heeft twee opleidingen voor schoolleiders: Leidinggeven aan schoolontwikkeling I (basisbekwaam) en II (vakbekwaam). De tweede opleiding staat open voor ervaren leidinggevenden in het onderwijs die hun leidinggevende kwaliteiten verder willen ontwikkelen. “Wij bieden deze twee gecertificeerde opleidingen vanaf 2015 aan”, vertelt managing partner Robert Mentink. “We krijgen steeds meer aanvragen van leidinggevenden van buiten het onderwijs die onze opleiding vakbekwaam willen volgen. Zij hebben in de meeste gevallen de benodigde kennis en ervaring in huis, maar hebben niet in de onderwijssector gewerkt. We starten de samenwerking met B&T omdat we ervoor willen zorgen dat ze niet alleen de opleiding volgen, maar dat ze vervolgens ook succesvol kunnen starten als schoolleider.”
Netwerk opbouwen
De toegevoegde waarde van de samenwerking zit verder volgens Robert Mentink in het feit dat zij-instromers een op hen toegesneden opleiding kunnen volgen samen met mensen die wél uit het onderwijs komen. “Zo verrijken zij elkaar binnen de opleidingsgroep. Zij-instromers brengen kennis mee vanuit andere sectoren, en mensen die afkomstig zijn uit het onderwijs brengen de onderwijscultuur mee de groep in. Bovendien zorgen zij ervoor dat de zij-instromers meteen een netwerk opbouwen binnen het onderwijs. Dat is bij elkaar een groot voordeel ten opzichte van een opleiding met alleen maar zij-instromers.”
Samen met schoolbesturen
Hans van Willegen, directeur van B&T, is blij met de nieuwe samenwerking en ziet een snelle start voor zich: “Wat we nodig hebben, is eigenlijk alleen een aantal zij-instromers die geschikt zijn om aan de opleiding te beginnen. Heel belangrijk is de stage die zij als onderdeel van de opleiding gaan lopen. Dat deel doen we samen met schoolbesturen, waarbij wij staan voor de kwaliteit van de mensen die wij voorstellen. Tijdens zo’n stage kan dan blijken dat een zij-instromer heel geschikt is voor een directeursfunctie. Bestuurders en medewerkers op de school kunnen zelf ervaren hoe de zij-instromer functioneert op de werkvloer. We denken dat de kans op een succesvolle plaatsing van een zij-instromer heel groot is.”
Dat een nieuwe directeur dan niet bij een andere school vandaan komt, is wat Van Willegen betreft een extra voordeel: “Want dan moet de school die zonder directeur komt te zitten ook weer gaan werven. Dat is niet wat we willen voor de onderwijssector.”
Inhoudelijk gesprek
Adviseurs van B&T zullen binnen de opleiding diverse onderdelen begeleiden. Van Willegen: “Het gaat dan om dingen waarvan we weten dat je die als directeur in het primair onderwijs zou moeten kunnen, maar die je niet leert in een opleiding. Leidinggeven kunnen de kandidaten al, maar leidinggeven aan een team van leerkrachten betekent ook dat je een inhoudelijk gesprek over onderwijs kunt voeren, over hoe je de ontwikkeling en het leren van kinderen organiseert. Daar kunnen de adviseurs van B&T een bijdrage aan leveren. En ook aan de taal en de cultuur van het onderwijs zullen we aandacht besteden. Het kan voor zij-instromers lastig zijn de juiste woorden te vinden, waardoor sollicitatiegesprekken soms onnodig mislukken.”
Persoonlijk leiderschap
B&T helpt ook bij de persoonlijke begeleiding van zij-instromers met individuele coaching die zich richt op leiderschapsontwikkeling en de beweging naar een eerste plek als schoolleider. Van Willegen: “Dat zijn mensen met ervaring als directeur die naast de zij-instromer gaan staan. Samen kunnen zij bespreken waar de zij-instromer tegenaan loopt en hoe je het beste met die vraagstukken kunt omgaan. Zowel tijdens de stage als daarna.” Zwaal-Arora vult aan: “We gaan vanuit B&T bij die begeleiding sterk inzetten op het persoonlijk leiderschap van zij-instromers. Daarvoor gaan we met hen aan de slag met de Talenten Motivatie Analyse (TMA). Die ondersteunt bij vragen als: wie ben ik, wat kan ik en wat doe ik. Na de TMA kunnen kandidaten zich authentieker presenteren tijdens sollicitaties, omdat ze weten hoe hun eigen leiderschap eruitziet.”
Verbinding
De verbinding staat volgens Zwaal-Arora centraal in de samenwerking van B&T en de Thomas More Leiderschapsacademie. “We leggen de verbinding tussen de zij-instromer, de schoolleidersopleiding en de leerwerkplek, en met de sollicitatie en de baan. Hiermee nemen we als B&T op een andere manier verantwoordelijkheid. En we dragen direct bij aan de kwaliteit van het Nederlandse basisonderwijs.”
Meer weten?
B&T en de Thomas More Leiderschapsacademie zijn in september 2022 gestart met de eerste editie van de opleiding. Bent u geïnteresseerd? Hier vindt u alle informatie over de opleiding Vakbekwaam schoolleider voor zij-instromers.
Subsidie
Om het tekort aan schoolleiders in het primair onderwijs te verminderen, wil het ministerie van OCW besturen van PO-scholen stimuleren om schoolleiders van buiten het onderwijs te werven. Vanaf 1 september 2022 kunnen PO-besturen in aanmerking komen voor een tegemoetkoming in de kosten van de opleiding en begeleiding van schoolleiders van buiten het onderwijs. De opleiding Vakbekwaam schoolleider voor zij-instromers valt ook onder deze regeling. Meer informatie over deze subsidie vindt u hier.